Hệ thống điều hòa được đánh giá là đặc biệt quan trọng trên ô tô, nhất là ở những thị trường có khí hậu nhiệt đới nóng ẩm như Việt Nam. Những hư hỏng xảy ra với hệ thống này dù không gây hại đến quá trình vận hành xe nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến độ thoải mái của hành khách. 

Nguyên lý hoạt động của hệ thống điều hòa trên ô tô

Để nắm hiểu được những hư hỏng thường gặp, khách hàng cần hiểu sơ về cách hoạt động của hệ thống điều hòa. Máy nén nén môi chất làm lạnh (gas lạnh) dưới áp suất cao làm khí gas tăng nhiệt độ và chạy qua dàn nóng. Dàn nóng có quạt thổi làm khí gas giảm nhiệt độ chuyển dần sang thể lỏng.

Sau đó, gas lỏng bị giảm áp suất đột ngột khi qua van tiết lưu khiến nó hóa hơi dần dần ở dàn lạnh, khi hóa hơi nó thu nhiệt xung quanh làm nhiệt độ xung quanh dàn lạnh giảm xuống và quạt dàn lạnh sẽ thổi hơi lạnh vào trong cabin. Cuối cùng, chu trình quay lại từ đầu, khí gas được máy nén nén áp suất cao.

Như vậy, chu trình của hệ thống điều hòa là chu trình hoàn toàn khép kín.

Những hư hỏng thường gặp trên hệ thống điều hòa

1. Xuất hiện mùi khó chịu

Trước khi hơi lạnh đến được các cửa gió và làm mát cho xe, chúng phải đi qua lọc gió điều hòa để lọc sạch mùi hôi, bụi bẩn nếu có. Do đó, khi lọc gió bám nhiều rác, bụi bẩn hoặc côn trùng chết sẽ tạo ra mùi khó chịu trong ô tô. Ngoài ra, các nguyên nhân như bị nước vào hay chuột làm tổ cũng khiến lọc gió điều hòa hư hỏng cần phải thay thế kịp thời.

Bên cạnh đó, không thể không kể đến nguyên nhân chủ quan đến từ chính quá trình sử dụng xe. Sau một thời gian, mùi thuốc lá, mùi thức ăn, nước hoa, rác… sẽ bám chặt vào các ngóc ngách của nội thất xe. Khi điều hòa hoạt động, mùi từ các tạp chất được đưa khắp khoang xe gây ra mùi khó chịu. Để khắc phục tình trạng này, bạn hãy tháo lọc gió điều hòa, vệ sinh hoặc thay thế, đồng thời kết hợp vệ sinh cả khoang nội thất với chi phí khá rẻ.

Theo khuyến cáo của các nhà sản xuất, lọc gió điều hòa cần được thay thế định kỳ sau mỗi 20.000 km. Tuy nhiên, tùy thuộc vào điều kiện sử dụng, môi trường nhiều bụi bẩn, khí hậu nóng ẩm thì sẽ phải thay thế lọc gió điều hòa sớm hơn.

2. Điều hòa không đủ mát

Có 2 nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này: lượng gió thổi qua dàn lạnh không đủ và nhiệt độ dàn lạnh không đạt chuẩn. Với trường hợp đầu tiên, bạn nên kiểm tra lọc gió điều hòa vì có khả năng lưới lọc bị tắc hoặc có vật lạ lọt vào ống thông gió.

Trường hợp thứ hai có rất nhiều nguyên nhân như: dàn nóng bám nhiều bụi bẩn, dàn lạnh bị đóng tuyết (bơm dư gas lạnh), phin lọc gas lạnh bị tắc, hỏng cảm biến nhiệt,… . Do đó với trường hợp này, bạn nên đưa xe vào hãng hoặc các garage uy tín để được “bắt bệnh” và sửa chữa.

3. Lúc mát lúc không

Hiện tượng này thường xuất hiện trên những mẫu ô tô đã sử dụng trong thời gian dài. Các nguyên nhân chủ yếu của hiện tượng này có thể kể đến như:

• Bơm dư gas lạnh gây đóng tuyết trên đường ống. Lúc này đá lấp hết không cho gió lạnh thoát ra ngoài, sờ dưới taplo thấy ướt sũng. Có thể kiểm tra hiện tượng này bằng cách tắt điều hòa, chỉ bật quạt gió khoảng 3-5 phút, đá tan hết lại bật điều hòa thì có hơi lạnh trở lại.

• Quạt làm mát ở dàn nóng gặp trục trặc. Lúc này, bạn cần kiểm tra quạt làm mát, có thể kết hợp vệ sinh dàn nóng bằng chất chuyên dụng. Lưu ý, không phun nước quá mạnh vì lá tản nhiệt của dàn nóng rất mềm và mỏng.

4. Có mùi gas trong khoang xe

Có 2 trường hợp xảy ra:

Nếu xe đang ở chế độ lấy gió ngoài thì mùi gas có thể là mùi từ môi trường, hoặc nếu bạn đỗ tại chỗ thì đó là mùi khói xe của bạn khi qua giàn lạnh sẽ tạo ra mùi giống như mùi gas.

Nếu xe đang lấy gió trong mà vẫn nghe được mùi gas (kết hợp với việc điều hòa lạnh không sâu) thì đã có rò rỉ ở dàn lạnh. Như đã đề cập ở trên, hệ thống điều hòa hoạt động bằng chu trình hoàn toàn khép kín, vì vậy sự rò rỉ chỉ xảy ra khi hệ thống có sự cố và hư hỏng. Với trường hợp này, bạn nên mang xe vào hãng hoặc các garage uy tín để kiểm tra và sửa chữa.

5. Điều hòa đóng ngắt liên tục

Việc đóng/ngắt điều hòa được điều khiển bởi các cảm biến và công tắc như: Cảm biến nhiệt độ, công tắc áp suất, cảm biến nhiệt độ môi trường… trong đó công tắc áp suất được lắp ở đường ống cao áp của hệ thống điều hòa. Khi phát hiện áp suất quá lớn trong chu trình làm lạnh, hệ thống cảm biến sẽ ngắt lốc lạnh để bảo vệ các bộ phận bên trong. Lỗi này tương đối khó khắc phục với những người không chuyên, do đó bạn nên mang xe đến dịch vụ uy tín để được tư vấn, khắc phục.

Hy vọng qua bài viết này, độc giả đã hiểu thêm về những hư hỏng thường gặp trong hệ thống điều hòa để có thể tự khắc phục (những lỗi nhỏ) hoặc tự tin hơn khi mang xe đến các điểm bảo dưỡng, sửa chữa uy tín.