Liệu bạn có cần phải thay dầu hộp số, dù không gặp phải vấn đề gì? Câu trả lời là “Có”, nhưng bao lâu cần thực hiện còn tùy thuộc vào loại hộp số cũng như tình trạng hoạt động, và đây vẫn luôn là chủ đề gây tranh luận trong giới kĩ thuật.

Cũng như các hệ thống khác trên xe hơi, hộp số có sự hao mòn theo thời gian, nhất là khi làm việc nặng nhọc như chạy/dừng liên tục trong thành phố hay chở tải trọng lớn, điều này sẽ đẩy nhanh sự xuống cấp của các chi tiết bên trong hộp số. Những tình huống đó không chỉ làm gia tăng nhiệt độ trong hộp số mà còn ăn mòn các bánh răng. Cách khắc phục chính là sử dụng dầu bôi trơn đặc thù nhằm làm mát cũng như giảm ma sát cho những bề mặt tiếp xúc.

Nhiều hãng xe đưa ra khuyến cáo dành cho hộp số tự động cần thay mới dầu bôi trơn khi xe chạm mốc 100.000 dặm (khoảng 160.000km), thậm chí đối với hộp số của Ford con số này lên đến 150.000 dặm (khoảng 240.000km). Tuy nhiên số đông các thợ sửa chữa nói rằng như thế là quá nhiều, nên thay dầu hộp số mỗi khi chiếc xe lăn bánh được 50.000 dặm (khoảng 80.000 km).

Hộp số sàn lại là một trường hợp khá đặc biệt khi mà phong cách lái xe của tài xế ảnh hưởng rất lớn đến độ bền của các bánh răng và dầu bôi trơn cho chúng cũng khó lòng ước đoán khi nào sẽ “hết hạn”. Đối với các dòng xe ở Việt Nam dù là số tự động, số sàn hay số vô cấp, 40.000km có lẽ là thời điểm thích hợp để bạn thay mới dầu hộp số nhằm tăng độ bền cũng như phòng tránh các hư hỏng đáng tiếc.

Các cặn bẩn, mạt kim loại tích tụ dưới đáy hộp số sau một thời gian hoạt động.

Nếu bạn thường xuyên lái xe “ép số” thì thời gian ghé thăm các trung tâm dịch vụ chính hãng hay garage ô tô cần được rút ngắn nhằm kiểm tra dầu hộp số. Thông thường, các loại dầu hộp số có màu đỏ tươi nhưng sau khi sử dụng có xu hướng sậm hơn hoặc chuyển sang màu khác, đồng thời đi kèm đó còn có thể là một mùi khen khét khó chịu. Ngoài việc hệ số nhớt cùng khả năng làm mát giảm thì dầu hộp số lúc này còn mang theo các vụn kim loại li ti xuất hiện do va đập giữa các bánh răng, rõ ràng thay mới dầu bôi trơn là hết sức cần thiết.

Từ trái sang phải là các màu của dầu hộp số tự động:
Hoàn toàn mới – Tốt – Nên thay mới – Cũ, cần thay ngay.

Tuy nhiên nếu bạn chọn cửa hàng sửa chữa bên ngoài thì điểm sau cần lưu ý: vài nơi sử dụng một hệ thống để hút dầu cũ ra và bơm dầu mới vào. Nghe có thể rất tiện lợi và hiệu quả nhưng một vài hãng xe nói rằng không nên làm như vậy, điển hình là Honda khi mà hộp số của họ có một vài bộ phận có thể bị hỏng hóc nếu thực hiện cách thay dầu đó. Nói rộng hơn, hộp số tự động của nhiều hãng xe có bộ lọc dầu bên trong hộp số cũng cần được làm sạch hoặc thay thế định kì, vậy nên hãy chắc rằng bạn sẽ không làm hỏng chiếc xe của mình.

Hộp số sàn của Honda Accord.

Trường hợp bạn chưa bao giờ dành sự bận tâm cho dầu hộp số dù đồng hồ hiển thị đã chạm mốc 40.000 km hoặc hơn thì cũng không cần phải quá bối rối, vì khuyến cáo của nhà sản xuất có thể gọi là “dư xài”. Nhưng dù sao dầu bôi trơn mới vẫn sẽ đảm bảo cho việc vào số mượt mà hơn, cũng như tăng tuổi thọ và độ bền sử dụng cho chiếc xe thân yêu.